کارگاه متن پژوهی درس دهم فارسی دوازدهم فصل شکوفایی

کارگاه متن پژوهی درس دهم فارسی دوازدهم فصل شکوفایی ، شامل حل تمرین درس دهم فارسی دوازدهم فصل شکوفایی

کارگاه متن پژوهی درس دهم فارسی دوازدهم فصل شکوفایی


مواردی که در کارگاه متن پژوهی درس دهم فارسی دوازدهم فصل شکوفایی مورد بررسی قرار میگیرد

  • کارگاه متن پژوهی درس فصل شکوفایی

  • حل تمرین درس فصل شکوفایی 

 

 درسنامه ها و آزمون های مربوط به درس دهم فارسی دوازدهم فصل شکوفایی

قلمرو زبانی

۱- در متن درس، واژه‌ای بیابید که هم‌آوای آن در زبان فارسی وجود دارد؟

غربت (هم‌آوا: قُربت)

۲- انواع «و» (ربط، عطف) را در متن درس مشخّص کنید.

دیروز اگر سوخت ای دوست، غم برگ و (عطف)  بار من و (عطف) تو / آن جا در آن برزخ سرد، در کوچه‌های غم و (عطف) درد

دیروز در غربت باغ من بودم و (ربط) یک چمن داغ / غرق غباریم و (پیوند) غربت، با من بیا سمت باران / چون رود امیدوارم بی‌تابم و (ربط) بی‌قرارم

۳- در متن درس، کدام گروه‌های اسمی، در نقش «مفعول» به کار رفته‌اند؟

دیروز اگر سوخت ای دوست غم برگ و بار من و تو / غیر از شب آیا چه می‌دید چشمان تار من و تو؟ / برخیز با گل بخوانیم اینک بهار من و تو/ با این نسیم سحرخیز برخیز اگر جان سپردیم

قلمرو ادبی

 

۱- در متن درس برای کاربرد هریک از آرایه‌های «تشخیص» و «تشبیه» دو نمونه بیابید.

تشخیص: ۱- غم برگ و بار من و تو را سوزاند  ۲- برخیز با گل بخوانیم

تشبیه: ۱- من چون رود امیدوارم ۲- امروز خورشید، آیینه‌دار من و توست (خورشید چون آیینه‌داری است)

۲- در بیت  زیر، «برزخ سرد» و «شب» نماد چه مفاهیمی هستند؟

آن‌جا در آن برزخِ سرد، در کوچه‌های غم و درد / غیر از شب آیا چه می‌دید چشمان تار من و تو؟

برزخِ سرد: نماد روزگار ستم شاهی / شب: نماد بیداد و ستم

قلمرو فکری

 

۱- مقصود نهایی شاعر از مصراع دوم بیت زیر چیست؟

چون رود امیدوارم بی‌تابم و بی‌قرارم / من می‌روم سوی دریا، جای قرار من و تو

حرکت شاعر به سوی اجتماعات انقلابی و آزادی‌خواهانه مردم.

۲- توضیح دهید بیت زیر با فصل ادبیات انقلاب اسلامی چه مناسبت و پیوندی دارد؟

دیروز در غربت باغ من بودم و یک چمن داغ / امروز خورشید در دشت، آیینه‌دار من و تو

در این بیت به خودکامگی روزگار گذشته و رنج‌ها و مصیبت‌های آن زمان اشاره می‌کند و اینکه رهبر با راه نمایی خود توانست مردم را از این دوران ستم‌‌شاهی نجات بخشد. پایداری رهبر و مردم، دعوت به مبارزه، هدایتگری امام از جمله درونماهی‌هایی است که در این بیت دیده می‌شود.


۳- درباره ارتباط موضوعی هریک از سروده‌های زیر با متن درس توضیح دهید.

الف) ز خورشید و از آب و از باد و خاک / نگردد تبه نام و گفتار پاک (فردوسی)

با بیت ششم درس ارتباط دارد هر دو به این نکته اشاره دارند که حتی اگر وجود خاکی انسان از بین برود؛ اما خوبی‌ها در رفتارهای شایسته ما، ماندگار خواهند بود و یاد ما جاودانه خواهد شد.
ب) ای منتظر، مرغ غمین در آشیانه! / من گل به دستت می‌دهم، من آب و دانه … / می‌کارمت در چشم‌ها گل نقش امّید / می‌بارمت بر دیده‌ها باران خورشید. (سیاوش کسرایی)

با بیت چهارم ارتباط دارد. هر دو به این اشاره دارند که با وجود رنج‌ها و سختی‌های راه، آینده‌ای خوب و روشن در انتظار ما خواهد بود. آینده‌ای که امید به زندگی و شادی و نشاط در آن موج می‌زند.